Έκθεση-σοκ για την ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα και την απαξίωσή της τα τελευταία χρόνια της κρίσης, δημοσίευσε στο εβδομαδιαίο δελτίο του ο ΣΕΒ (28/07/2016).

Λαμβάνοντας υπόψη την ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ σχετικά με τον αριθμό των συμβολαιογραφικών πράξεων επί των ακινήτων, ο ΣΕΒ αναφέρει πως είναι τέτοια η απαξίωση και ταυτόχρονα η υπερφορολόγηση στα ακίνητα, που -εκτός από την αυτονόητη κάθετη μείωση των αγοραπωλησιών-, παρατηρείται το φαινόμενο οι γονείς να μην μεταβιβάζουν τα ακίνητα στα παιδιά τους.

Αν και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ προέρχονται μόνο από ένα υποσύνολο των υποθηκοφυλακείων της χώρας (περιλαμβάνει μόνο στοιχεία από υποθηκοφυλακεία που απάντησαν στο ερωτηματολόγιο της Στατιστικής Υπηρεσίας), ο ΣΕΒ τονίζει χαρακτηριστικά ότι το ακίνητο απαξιώθηκε ακόμη περισσότερο από το 2009 και μετά εξαιτίας της:

• ήδη υπάρχουσας μείωσης των αγοραπωλησιών που είχε ήδη πλήξει την αγορά

• υποχώρησης των γονικών παροχών μετά την τελευταία αύξηση των αντικειμενικών το 2009

   

Σε αυτό συντέλεσαν τα φορολογικά βάρη που συμπίεσαν την αγορά, αλλά και θεσμικές αστοχίες και στρεβλώσεις που ουσιαστικά την αποτελείωσαν. Αποτέλεσμα αυτής της συνεχούς ύφεσης, δεν είναι μόνο η μείωση στις συναλλαγές, αλλά και μεγάλη υποχώρηση στις τιμές. Υπό αυτές τις συνθήκες, φτάσαμε πλέον σε μια κατάσταση που κάποτε θα ακουγόταν μόνο ως ανέκδοτο, να μην τολμάει ο γονέας να μεταβιβάσει κάποιο ακίνητο στο παιδί του ή σε κάποιον συγγενή!

«Αντίθετα, προτιμά να αφήσει στους διαδόχους του την επιλογή της αποποίησης κληρονομιάς, ώστε να διασφαλιστούν όχι μόνο από τυχόν γνωστές ή άγνωστες διεκδικήσεις του δημοσίου ή τρίτων αλλά και από τα απρόβλεπτα και αβάσταχτα βάρη μιας ακίνητης περιουσίας [...] Το παράδοξο είναι ότι αυτή η απαξία ζημιώνει και το ίδιο το κράτος, αν και για την ώρα έχει βρεθεί η λύση της μετακύλισης των απωλειών φορολογικών εσόδων από την υγιή οικονομική δραστηριότητα στην επιβάρυνση της κατοχής ακινήτων χωρίς να λαμβάνεται φυσικά υπόψη η φοροδοτική, εν μέσω κρίσης, δυνατότητα νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Τα σχετικά έσοδα έχουν πέσει πολύ κάτω από το ύψος των €500 έως 700 εκατομμυρίων που επιτύγχαναν, ακόμα και σε εποχές στις οποίες οι αντικειμενικές αξίες ήταν το 1/3 των αγοραίων. Τότε, στην πράξη, το 11% του φόρου μεταβίβασης μετατρεπόταν σε ένα 3-4%, όπως ισχύει σήμερα, αλλά τα έσοδα ήταν έως και δεκαπλάσια, φτάνοντας τα €1,1 δις το 2007».

Σύμφωνα με την ανάλυση του ΣΕΒ, είναι μεγάλη η ανάγκη αφενός να παραμείνουν τα κόστη μεταβίβασης χαμηλά, και αφετέρου, να εξορθολογιστεί η οικονομική και -κυρίως- φορολογική, πολιτική στην αγορά κατοικίας. Αυτός θεωρείται και ο μόνος τρόπος που μπορεί να βοηθήσει την αγορά ακινήτων στην ανάκαμψη.