SpitiDirect | Βόμβα του ΣτΕ για ΕΝΦΙΑ 
compare

Blog

Βόμβα του ΣτΕ για ΕΝΦΙΑ

21 Nov 2016

Απόφαση-βόμβα χαρακτηρίζεται η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (αυξημένη σύνθεση) να κρίνει ότι είναι παράνομος ο τρόπος προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων και κατά συνέπεια και ο προσδιορισμός του ΕΝΦΙΑ σε 4 περιοχές της χώρας μας. Με την απόφασή τους αυτή οι δικαστές ακύρωσαν την υπουργική απόφαση καθορισμού των αντικειμενικών αξιών που αφορά τις 4 συγκεκριμένες περιοχές της χώρας (τούτο διότι σε αυτές τις περιοχές είχαν ακίνητα οι προσφεύγοντες στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο) και όχι για το υπόλοιπο της Επικράτειας, καθώς ο προσδιορισμός έγινε οριζόντια, χωρίς δηλαδή να υπάρχει διαφανής, ορισμένη, πρόσφορη και οικονομετρικά άρτια μεθοδολογία προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών, όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία (νόμος 3852/2010), και επιπλέον, δεν ελήφθη υπόψη η άποψη των τοπικών αρχών (Δήμος, Κοινότητες, Δημοτικά Διαμερίσματα), όπως προβλέπεται από το νόμο.

Οι 4 αυτές περιοχές είναι 3 στην Αττική (Φιλοθέη, Ψυχικό, Νέος Βουτζάς) και η τέταρτη είναι οι Δελφοί στην ʼμφισσα. Η απόφαση αυτή θεωρείται προπομπός αφού είναι πιθανό να υπάρξουν και άλλες αντίστοιχες αποφάσεις για άλλες περιοχές της χώρας, εφόσον υπάρξει προσφυγή.

Οι αποφάσεις του ΣτΕ δεν σημαίνουν ότι πρέπει να επιστραφεί ο ΕΝΦΙΑ του 2016 στους ιδιοκτήτες διότι το Β' Τμήμα του ΣτΕ έκρινε ότι δεν μπορεί να τροποποιηθεί ο κρατικός προϋπολογισμός στην παρούσα συγκυρία. Δεν ισχύει το ίδιο όμως και για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ του 2017. Η κυβέρνηση πρέπει μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2016 να έχει προσδιορίσει τις νέες αντικειμενικές αξίες στις 4 αυτές περιοχές. Οι αντικειμενικές αξίες και ο ΕΝΦΙΑ των περιοχών αυτών κρίθηκε μη νόμιμος από από την ημέρα συζήτησης των υποθέσεων στο ακροατήριο του ΣτΕ.

Ειδικότερα, η απόφαση του δικαστηρίου επισημαίνει ότι «κατά την έννοια των εξουσιοδοτικών διατάξεων του άρθρου 41 του ν. 1249/1982, ερμηνευoμένων υπό το φως των άρθρων 4 (παρ. 5) και 78 (παρ. 1) του Συντάγματος, ο προσδιορισμός από την κανονιστικώς δρώσα Διοίκηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων πρέπει να διενεργείται με βάση ενιαία (για το σύνολο των περιοχών που έχουν ενταχθεί στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού), διαφανή, αρκούντως ορισμένη, πρόσφορη και οικονομετρικά άρτια μεθοδολογία, ώστε να παρέχονται στους βαρυνόμενους επαρκή εχέγγυα ορθού καθορισμού της φορολογούμενης (ελάχιστης εύλογης αγοραίας) αξίας των ακινήτων τους και να τηρείται από τα αρμόδια διοικητικά όργανα το ίσο μέτρο (γνωμοδοτικής και αποφασιστικής) κρίσης. Η τοιαύτη ειδική μέθοδος πρέπει, ιδίως, να λαμβάνει προσηκόντως υπόψη την παρατεταμένη και σταδιακά εντεινόμενη ύφεση της αγοράς ακινήτων, συνεπεία της οικονομικής κρίσης και της επιβάρυνσης της ακίνητης περιουσίας με νέους φόρους, από το 2010 και μετά».

Και συνεχίζει: «Κατά την κοινή πείρα, ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο προσδιορισμού της αγοραίας αξίας ενός ακινήτου είναι η τοποθεσία του, ο ως άνω ορισμός πρέπει να γίνεται τουλάχιστον σε επίπεδο δημοτικής ενότητας ή κοινότητας δήμου, κατόπιν συνεκτίμησης (διενεργούμενης κατ' εφαρμογή της προαναφερόμενης ειδικής μεθόδου) συγκεκριμένων, περιλαμβανόμενων στο διοικητικό φάκελο, πρόσφορων και επίκαιρων στοιχείων για την πραγματική αγοραία αξία των ακινήτων στη σχετική ζώνη ή, σε περίπτωση αιτιολογημένης διαπίστωσης της ανυπαρξίας τέτοιων στοιχείων, με συνεκτίμηση ανάλογων υφιστάμενων στοιχείων για τις όμορες/γειτονικές ζώνες ή για άλλες ζώνες που κρίνονται αιτιολογημένα ότι παρουσιάζουν ουσιώδεις ομοιότητες όσον αφορά την αγορά ακινήτων. Μεταξύ των στοιχείων που (πρέπει να) λαμβάνονται υπόψη στο πλαίσιο αυτό, είναι και η προβλεπόμενη στο άρθρο 261 παρ. 4 του ν. 3852/2010 (απλή) γνώμη του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου».

Και καταλήγει: «Σταθμίζοντας τα συμφέροντα των διαδίκων, αποδίδει μείζονα βαρύτητα στο επιτακτικό δημόσιο συμφέρον, που καθίσταται ακόμα εντονότερο υπό τις παρούσες δημοσιονομικές συνθήκες, αποτροπής του κινδύνου ουσιώδους διαταραχής των φορολογικών εσόδων του Κράτους για το έτος φορολογίας 2016, και, συνακόλουθα, κρίνει, κατ' εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 50 παρ. 3β του π.δ. 18/1989, ότι η ακύρωση καθεμίας των επίμαχων ρυθμίσεων της παραγράφου 2α της προσβαλλόμενης υπουργικής απόφασης πρέπει να μην αναδράμει στο χρόνο έναρξης ισχύος της (21.5.2015), αλλά στις 8.6.2016, χρόνο συζήτησης των υποθέσεων στο ακροατήριο».