Πενία τέχνας κατεργάζεται λέει ο λαός μας και η ρήση αυτή βρίσκει απόλυτη εφαρμογή στις διαφαινόμενες νέες τάσεις της κτηματαγοράς. Τα τελευταία 6-7 χρόνια της κρίσης, λόγω της δραματικής μείωσης των εισοδημάτων, της κατακόρυφης αύξησης της φορολογίας ακινήτων και του κλεισίματος της κάνουλας του τραπεζικού δανεισμού, το όνειρο της απόκτησης κατοικίας έχει γίνει σχεδόν απαγορευτικό για τους περισσότερους Έλληνες, παρά το γεγονός πως οι τιμές των ακινήτων έχουν πέσει δραματικά την ίδια περίοδο. Ωστόσο, η οικονομία έχει τη δική της δυναμική και τη δική της ξεχωριστή «λογική». Η ευρηματικότητα των επαγγελματιών και η υιοθέτηση δοκιμασμένων σε άλλες χώρες λύσεων έχουν εισαγάγει στην αγορά εναλλακτικούς τρόπους αγοραπωλησιών ακινήτων. Σε αυτό το κείμενο καταγράφουμε ορισμένους μόνο από αυτούς τους τρόπους:
Αγορά με προκαταβολή και μηνιαίο ενοίκιο: Είναι μία λύση δοκιμασμένη στο εξωτερικό και εισήχθη στην ελληνική αγορά εδώ και κάποια χρόνια από ξένες αλυσίδες μεσιτικών γραφείων. Το σκεπτικό είναι απλό: ο αγοραστής δίνει στον πωλητή του ακινήτου προκαταβολή ένα ποσό που κυμαίνεται μεταξύ 15 και 20% του τιμήματος και συμφωνεί να πληρώνει ένα μηνιαίο ποσό για διάστημα ορισμένων ετών. Το ποσό αυτό αφαιρείται κάθε μήνα από το συνολικό τίμημα. Με τον τρόπο αυτό, το ακίνητο περνάει στην κατοχή του αγοραστή και ο πωλητής διατηρεί την ψιλή κυριότητα. Μετά το πέρας του χρόνου κατά τον οποίο καταβάλλεται μηνιαίο τίμημα ο αγοραστής έχει την υποχρέωση να καταβάλλει στον πωλητή το υπόλοιπο ποσό (μείον προκαταβολή και μηνιαίες δόσεις) και σε περίπτωση που δεν δύναται να το καταβάλλει, το ακίνητο επανέρχεται στην κατοχή του πωλητή και επιστρέφεται η προκαταβολή. Η λογική αυτού του είδους του διακανονισμού λέει πως μετά από 5-6 χρόνια αγορά δανείων θα έχει επανέλθει στην ομαλότητα και δεν θα είναι δύσκολο για τον αγοραστή να βρει το υπολειπόμενο ποσό ώστε να ολοκληρώσει την αγορά του ακινήτου.
Αγορά από πλειστηριασμό: Η οικονομική κρίση έχει οδηγήσει πολλούς δανειολήπτες είτε να χάσουν τα σπίτια τους εξαιτίας αδυναμίας αποπληρωμής των δόσεων του δανείου είτε να τα εγκαταλείπουν οικειοθελώς μην επιθυμώντας να αποπληρώσουν ένα δάνειο για ακίνητο που έχει χάσει έως και 50% της αξίας του. Έτσι, οι πλειστηριασμοί ακινήτων έχουν αυξηθεί πάρα πολύ και οι τιμές έχουν πέσει στα τάρταρα. Κάποιος που μπορεί να διαθέσει ένα ποσό - όχι απαραιτήτως μεγάλο - μπορεί, μέσω πλειστηριασμού, να αποκτήσει ένα σπίτι που σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να αποκτήσει από απευθείας πώληση.
Ανταλλαγή ακινήτων: Την ιδέα της ανταλλαγής ακινήτων την είχαμε ακούσει αρκετές φορές από τα εκάστοτε κυβερνητικά στελέχη και από διάφορους πολιτικούς. Η ιδέα ήταν πως κάποιος ιδιοκτήτης (με ή χωρίς δάνειο) θα μπορούσε να ανταλλάξει με το κράτος ένα ακριβό ακίνητο, για το οποίο δεν μπορεί να ανταπεξέλθει φορολογικά, με ένα φθηνότερο που βρίσκεται στην κατοχή του κράτους. Επίσης, είχε προταθεί να μπορεί να γίνεται το ίδιο και με τις τράπεζες και να μπορεί κάποιος να αφήσει στην τράπεζα το δικό του ακριβό ακίνητο για ένα φθηνότερο που κατέχει η τράπεζα. Κάτι τέτοιο δεν έχει θεσπιστεί αλλά η αγορά έχει βρει το δρόμο της και οι ανταλλαγές ακινήτων είναι γεγονός στην ελεύθερη αγορά. Ιδιοκτήτης επαγγελματικού χώρου μπορεί να το ανταλλάξει με διαμέρισμα και ιδιοκτήτης ενός οικήματος που υπόκειται σε υψηλή φορολογία να το ανταλλάξει με κάποιο πιο οικονομικό.
Αγορά ημιτελούς οικοδομής: Πολλές οικοδομές - κυρίως στα προάστια της Αττικής - που αρχικά προορίζονταν για παραθεριστικές κατοικίες, έχουν παραμείνει ημιτελείς και επιβαρύνουν τους ιδιοκτήτες τους με τη φορολογία τους. Έτσι, όποιος επιθυμεί να αποκτήσει δικό του σπίτι δεν έχει παρά να αναζητήσει μία τέτοια οικοδομή, να συμφωνήσει με τον ιδιοκτήτη σε κάποιο τίμημα και να αναλάβει την αποπεράτωση της ημιτελούς οικείας. Είναι μία λύση που συμφέρει τον ιδιοκτήτη καθώς θα λάβει ως αποζημίωση έστω ένα μέρος των χρημάτων που ξόδεψε για το οικόπεδο και τις αρχικές εργασίες αλλά επίσης θα απαλλαγεί από τη φορολογία του ακινήτου. Ταυτόχρονα συμφέρει τον αγοραστή διότι θα αποκτήσει τη δυνατότητα ενός ιδιόκτητου σπιτιού σε εξαιρετικά χαμηλή τιμή.
