ΝΙΚΟΣ ΡΟΥΣΑΝΟΓΛΟΥ
Σε πλήρη ακινησία έχει εισέλθει πλέον η αγορά κατοικίας, ως αποτέλεσμα της γενικότερης οικονομικής αβεβαιότητας που έχει επικρατήσει, της έλλειψης ρευστότητας των νοικοκυριών και της εκ νέου υποχώρησης των χορηγήσεων νέων στεγαστικών δανείων. Ούτως ή άλλως, βέβαια, κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, η συμμετοχή των τραπεζών στη χρηματοδότηση ακινήτων είχε υποχωρήσει κατακόρυφα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το 2014, μόλις το 20% των συναλλαγών κατοικιών πραγματοποιήθηκε με τραπεζική χρηματοδότηση. Το αντίστοιχο ποσοστό το 2009 ήταν 82%, δείγμα του ότι έχουν έρθει τα «πάνω κάτω» στον κλάδο. Επιπλέον, το μέσο ποσοστό δανειοδότησης δεν ξεπέρασε το 35% της συνολικής αξίας του ακινήτου, έναντι 70% το 2009.
Υποφέρει η οικοδομή
Αντίστοιχα, συνεχίζεται η αρνητική εικόνα στην κατασκευή κατοικιών, καθώς τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία) ολοκληρώθηκαν μόλις 580 νέες κατοικίες, έναντι 736 τον Ιανουάριο 2014. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο σύνολο του 2014 κατασκευάστηκαν μόλις 9.619 νέες κατοικίες, μέγεθος που συνιστά πτώση της τάξεως του 18,6% έναντι του 2013, όταν ολοκληρώθηκαν μόλις 11.748 νέες κατοικίες. Ενδεικτικό της κατάρρευσης του κλάδου είναι ότι το 2008 είχαν ολοκληρωθεί 66.705 κατοικίες και το 2007 είχαν κατασκευαστεί 103.865 κατοικίες.
Η απογοητευτική αυτή εικόνα της αγοράς κατοικίας αποτυπώνεται και στην πορεία των επιχειρηματικών προσδοκιών στην «Κατασκευή κατοικιών», που καταγράφει το ΙΟΒΕ, καθώς το διάστημα Ιανουαρίου - Απριλίου περιορίστηκαν σε μόλις 27,9 μονάδες, έναντι 57,4 μονάδων το αντίστοιχο τετράμηνο του προηγούμενου έτους. Ασφαλώς η απουσία των κατασκευαστών από την αγορά κατοικίας δεν είναι κάτι καινούργιο, καθώς η τακτική αυτή έχει γίνει κοινός τόπος ήδη από το 2012 και μετά. Πλέον, υπολογίζεται ότι η μέση περίοδος αναμονής από την ημέρα που θα αρχίσει να διατίθεται ένα ακίνητο προς πώληση, ανέρχεται σε περίπου 12 μήνες. Το αντίστοιχο διάστημα που χρειαζόταν για να βρεθεί αγοραστής το 2009 δεν ξεπερνούσε τους πέντε μήνες. Παράλληλα, το 2014, η μέση έκπτωση επί της αρχικής τιμής διαμορφώνεται στο 22%, έναντι 12,6% το 2009. Μοιραία, οι επενδύσεις σε κατοικίες έχουν μειωθεί από το 9,8% του ΑΕΠ το 2007, σε μόλις 1,2% του ΑΕΠ το 2014 και αυτό παρά την εν τω μεταξύ σημαντική πτώση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.
Πλέον, με βάση σχετικά στοιχεία της Eurobank, οι τιμές έχουν υποχωρήσει κατά 38,26% από το τρίτο τρίμηνο του 2008 έως το πρώτο τρίμηνο του 2015. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αυξημένη προσφορά πωλούμενων κατοικιών, στη μεγάλη φορολογική επιβάρυνση των ακινήτων τα τελευταία χρόνια της οικονομικής κρίσης και στη μείωση του επιπέδου χρηματοδότησης των νοικοκυριών.
Ειδικότερα, για το φετινό πρώτο τρίμηνο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν κατά 3,9% συγκριτικά με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Επιπλέον, όπως γνωστοποίησε η ΤτΕ, με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, η πτώση του 2014 διαμορφώθηκε στο 7,5% σε σχέση με το 2013, με την ένταση της κάμψης των τιμών να υποχωρεί σταδιακά κατά τη διάρκεια του έτους, από το 9,1% του πρώτου τριμήνου στο 8% το δεύτερο τρίμηνο, στο 7,2% το τρίτο τρίμηνο και στο 5,4% το τέταρτο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.
Κατά τους πρώτους τρεις μήνες του 2015, η πτώση ήταν μεγαλύτερη για τα νέα διαμερίσματα, των οποίων οι αξίες μειώθηκαν κατά 4,5%, σε αντίθεση με την πτώση των παλιότερων κατοικιών, η οποία δεν ξεπέρασε το 3,5%. Το 2014, η μέση πτώση τιμών των νεοδμήτων διαμορφώθηκε στο 6,6%, ενώ των παλιότερων διαμερισμάτων στο 8%. Αντιθέτως, το 2013, η απόσταση μεταξύ των δύο κατηγοριών ήταν αισθητά μικρότερη, με τα νεόδμητα να υποχωρούν κατά 10,9% και τα παλαιά κατά 10,8%.
Αναφορικά με την εικόνα ανά γεωγραφική περιοχή, η πτώση στην Αθήνα δεν ξεπέρασε το 3,8%, σε αντίθεση με τη Θεσσαλονίκη, όπου η μείωση των τιμών διαμορφώθηκε στο 5,9%. Κάμψη τιμών κατά 4,1% σημειώθηκε και στις άλλες μεγάλες πόλεις, ενώ στις λοιπές περιοχές της χώρας, όπου καταγράφεται μεγαλύτερη συγκέντρωση εξοχικών κατοικιών, οι αξίες μειώθηκαν μόλις κατά 3%. Συνολικά το 2014 η πτώση στην Αθήνα διαμορφώθηκε στο 9,2%, στη Θεσσαλονίκη και στις άλλες μεγάλες πόλεις στο 6,7% και στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας στο 5,1%.
Λιγότερα δάνεια
Επίσης, σύμφωνα με την ΤτΕ, οι εκτιμήσεις κατοικιών που πραγματοποιήθηκαν με τη διαμεσολάβηση του τραπεζικού συστήματος δεν ξεπέρασε τις 3.270, μέγεθος χαμηλότερο κατά 23,9% έναντι του αντίστοιχου περυσινού διαστήματος, ενώ και κατά το τελευταίο περυσινό τρίμηνο είχαν καταγραφεί 4.270 εκτιμήσεις κατοικιών. Συνολικά για το 2014 ο αριθμός των εκτιμήσεων διαμορφώθηκε σε 17.044, υποχωρώντας κατά 30,3% σε σχέση με το 2013, όταν και είχαν πραγματοποιηθεί 24.446 εκτιμήσεις. Αναμφίβολα όμως η κάμψη είναι εμφανής, δεδομένου ότι κατά το 2007 οι εν λόγω συναλλαγές είχαν αγγίξει τις 148,1 χιλ. το 2007 και τις 116,0 χιλ. το 2008, για να υποχωρήσουν στη συνέχεια εξαιτίας της οικονομικής κρίσης στις 31,0 χιλ. το 2012.
Πάντως, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η εικόνα του φετινού πρώτου τριμήνου ίσως να μην είναι και τόσο αντιπροσωπευτική τού τι ακριβώς ισχύει στην αγορά κατοικίας, δεδομένου του ότι οι συναλλαγές έχουν υποχωρήσει σε πολύ χαμηλό επίπεδο.
Αναδημοσίευση από:
